FileZilla Nedir?
FileZilla, uzak sunucular için bağlantı protokolü olarak adlandırılır. Basit bir kullanıma sahip arayüzü ile hosting, reseller,vps gibi aklımıza gelen ve parçalanmış sunucu tipine bağlanmamızı sağlamaktadır. Hızlı ve gelişmiş bir sistem olarak karşımıza çıkan ve internet sitesi kuranların dikkatini çekmiş basit ve ücretsizdir. Ftp bağlanma programı olarak ülkemizde de ilk sırayı almaktadır. FileZilla nedir sorunuza cevap verdiğimize gör gelelim yararlarına. FileZilla ile sunucu üzerinden yaptığınız hiç bir işlem yarım kalmamaktadır. İnternetiniz koptu, program kapandı gibi sorunlarla karşılaşsanız bile program tekrar açıldığında ve sunucunuza bağlandığında eski kaldığı yerden devam etmektedir. Bu yeni başlayanlar için ve professionaller için bile çok büyük bir avantaj sağlıyor.
FileZilla ile sunucunuzdaki dosyalara erişebilir, yeni dosya yükleyebilir, sunucunuzdaki dosyaları bilgisayarınıza kaydedebilir, yedeklerinizi alabilir ve dosya izinlerinizi düzenleyebilirsiniz. Filezilla nedir sorusunu yanıtladığımıza göre ftp nedir ve ftp hakkında genel sorulara kısa cevaplar ile devam edelim.
FTP Nedir?
File Transfer Protocol yani dosya gönderme protokolü anlamına gelen bir kısaltmadır. Bir bilgisayar ya da sunucu arasında bağlantı kurma dosya paylaşım işlevlerini gerçektleştirir. Ftp kullanmak için bilgisayarınız ve uzakta bulunan bir sunucunuz olmalıdır. Bağlantı gerçekleştirebilmek için ise ftp adresi, kullanıcı adı ve şifreniz olmak zorundadır. Bu bilgileri sizlere hosting firması satın aldığınız paket bilgileri ile iletmektedir. Hosting firmanızın yönetim panelinden de öğrenmeniz mümkün. Fakat bazı yönetim panellerinde bu bilgilere erişmek çok büyük külfet olabilmektedir. Böyle durumlarda destek talebi oluşturarak hosting firmanızdan ftp bilgilerini isteyebilirsiniz.
Ftp ile ilgili merak edilen sorular ve kısa cevaplarını aşağıda bulabilirsiniz.
Ftp ile Sadece Tek Taraflı Gönderim mi Yapılır?
Hayır. Ftp ile dosya gönderebildiğiniz gibi, sunucunuzda kayıtlı olan dosyaları da bilgisayarınıza yükleyebilirsiniz. Yani iki doğrultulu kullanım olanağı sunar.Ftp için Bir Ücret Ödemem Gerekir mi?
Hayır. Eğer bir host yada sunucu satın aldıysanız, ftp o bölgeye yalnızca dosya transferi sağlar. Hem de FileZilla gibi programlar bedava olmasından bu aşamada rastgele bir ücret ödemeniz gerekmez.İnternet Bağlantısı Olmadan Ftp Kullanabilir miyim?
Hayır. Ftp ile dosya transferi yada indirme yapabilmek amacıyla bir internet bağlantınızın olması gerekir.Aktarım Sırasında Bağlantı Kesilirse Ne Yapmalıyım?
Aktarım esnasında bağlantı kesilmesi, o dosyanın tam olarak inmemesine namacıyla olur. Bu sebeple bağlantınız düzeldiğinde evvelceki transferi silerek tekrardan yükleme yapmanız en sıhhatli olanıdır.Ftp Sadece Programlar ile mi Kullanılır?
En iyi teknik bu şekilde kullanmaktır. Fakat birtakım hosting firmaları yada internet panelleri, internet üzerinden de ftp ile bağlantı kurmanıza imkan veriyor.
Bazı FTP Komutları:
cd : Dizin değiştirme (cd <endeks adı>) (cd .. : bulunulan endeksden bir öndekine geçme)
pwd : Bulunulan endeksin adını verir
dir : Bulunulan endeksdeki dosyaları listeleme
ls : Bulunulan endeksdeki dosyaları kisa olarak listeleme (Örnek kullanımlar : ls -lr : ayrıntılı, tersten alfabetik listeleme; ls -lr |more : sayfa sayfa listeleme (endeks içersinde cok çok sayıda dosya varsa bu kullanım gerektiğince yararlıdır))
get : Dosya alma (get <dosya_adı> (<alındıktan_sonraki_adı>). (<alındıktan_sonraki_adı> seçimliktir, kullanılmayabilir. Bu halde dosya_adı aynen kullanılacaktır.
put : Dosya gönderme (put <dosya_adı> (<göndereceğimiz_yerdeki_adı>)
mget : Birden çok dosya alabilmek istendiğinde tüketilir. Örnek kullanımlar: mget *.zip, mget a*.* vb..
mput : Birden çok dosya göndermek istendiğinde tüketilir.
ascii : Dosya transferlarında transfer modu olarak ASCII kullanılacağını belirtme.
binary : Dosya transferlarında transfer modu olarak BINARY kullanılacağını belirtme. Arşiv dosyaları (zip, arj, z, zoo, hqx vb), calıştırılabilir programlar (.exe, .com), resim formatlı programlar (gif, jpeg vb) FTP ile alınmadan/ya da gönderilmeden evvelce kesinlikle bu komut verilmelidir.
delete : FTP oluşturulan yerde bir dosyayı silme (delete <dosya adı>, şayet yetkiniz varsa kullanabileceğiniz bir komuttur) mkdir : FTP yapilan yerde yeni bir endeks oluşturma (mkdir <endeks adı>, şayet yetkiniz varsa kullanabileceğiniz bir komuttur)
rmdir : FTP oluşturulan yerde boş bir endeksi silme (rmdir <endeks adı>, şayet yetkiniz varsa kullanabileceğiniz bir komuttur) help : Kullanılabilecek komutlar ile alakalı bir yardım ekranı çıkarır.
lcd : FTP ortamından çıkmadan, kendi makinanızda endeks değiştirmenizi imkanlı kılar.
close : FTP ortamından çıkmadan, yalnızca alakalı bağlantıyı kapamak amacıyla tüketilir.
quit : FTP ortamından çıkmak ve bağlantıyı kapamak amacıyla tüketilir (bye komutu da aynı işi görür).
Ftp kavramına genel bir bakış attık. Gelin hep birlikte filezilla nasıl kullanılır anlatımına geçelim.
FileZilla Nasıl Kullanılır?
Ftp programlarından en gözdesi olan filezilla programınını kendi sitesinden indirmelisiniz.Sunucu bilgilerinizi ve şifrelerinizi paylaşacağınız program olduğu için güvenlik olarak en üst düzeyde önlem almanızı ve kendi sitesinden indirmenizi öneririm.
https://filezilla-project.org/ adresine giderek açılan ana sayfada “Download FileZilla Client All platforms” butonunu göreceksiniz. Bu butona tıkladıktan sonra açılan sayfada “Download FileZilla Client” butonuna tıklayarak filezilla programının kurulum dosyalarını indirmeniz gerekmektedir. İndirme işlemi tamamlandıktan sonra ingilizce kurulum aşamalarını geçiyoruz. Korkmayın program kurulumu ingilizce ama arayüz tamamen Türkçe :)Aşağıda sizlere genel olarak bölümlerin ne işe yaradığını resim üzerinde göstermeye çalıştım. Detaylıca inceleyeceğimizi belirterekten sadece ön bilgi olsun diye bu görseli paylaşıyorum.
FileZilla programını kurdunuz ve açtınız. Sunucunuza bağlanmak için gerekli bazı bilgilere ihtiyacınız olacak. Eğer bu bilgileri bilmiyor iseniz hosting firmanıza destek talebi oluşturarak öğrenebilirsiniz. cPanel bilgilerinizle aynı bilgilerdir genellikle ama yine de kararsız kaldıysanız hosting firmanıza danışmalısınız.
Sunucu: ftp.siteismi.com ya da İp Adresi
Kullanıcı Adı: Ftp Kullanıcı Adı
Parola: Ftp Kullanıcı Şifresi
Kapı: Bu kısmı hosting firmasından öğrenebilirsiniz. Genellikle 21 ve 22 değerleri kullanılır.
Tüm bu bilgileri girdikten sonra sunucunuza bağlandınız demektir.Bağlandığınızda karşınıza size yukarıda verdiğim görseldeki açıklama alanlarını kontrol ederek bilgi sahibi olabilirsiniz. FileZilla nasıl kullanılır anlatımına dosya aktarım ile devam ediyoruz.
FileZilla İle Dosya Aktarımı Nasıl Yapılır?
Filezilla programı sürükle bırak teknolojisini en iyi kullanan programlardan bir tanesidir demek doğru olacaktır. Bilgisayarınızdan sunucunuza, sunucunuzdan bilgisayarınıza sürükle bırak teknolojisinden yararlanarak dosya aktarabilir ve ya indirebilirsiniz. Yukarıdaki genel görselde bahsettiğim sol taraf yani yerel site alanı sizin bilgisayarınız, sağ taraf ise sitemizi barındıran sunucudur. Bu penceeler yardımıyla sürükle bırak ile dosyalarınızı kopyalayabilir, istediğiniz gibi dosyalarınızı taşıyıp dosya aktarımı yapabilirsiniz. Ayrıca program dışında bir klasörü sürükleyerek sunucunuza aktarabilirsiniz.
Yukarıdaki görselde sunucu kısmında bulunan public_html, mail gibi klasörler ana dizin olarak adlandırılırken sitemizin kurulu olduğu public_html ya da www ana dizinleri altındaki wp-admin, wp-content gibi klasörler ise alt dizin olarak adlandırılmaktadır. Plesk panel kullanıyorsanız site dosyalarınız httpdocs ana dizini içerisinde yer almaktadır. Site ziyaretçilerimiz sitemize girdiğinde bu dizinler sayesinde sitemizi görüntüleyebilmektedir.
FileZilla Dosya Yönetimi
Filezille dosya yönetimi aslında bilgisayarımızın dosya yönetici programıyla oldukça benzer sadece ufak tefek değişiklikler mevcut. Geri tuşu malesef yok.
- Filezilla ile klasör açmak için çift tıklamamız yeterli oluyor.
- Geri tuşu olmadığını söylemiştim ama onun yerine klasörün en üstünde klasör simgesi ve .. yan yana bir işaret göreceksiniz buna çift tıklamanız durumunda geriye gidebilirsiniz. Ya da backspace yani yazı yazarken geriyte doğru silme tuşumuş bir önceki klasöre dönmemize olanak sağlıyor.
- Filezilla ile yeni klasör açmak için sağ tıklayıp Klasör Oluştur demeniz yeterli olmaktadır.
- Klasör ve ya dosya silmek için sağ tıklayıp sil demeniz ve ya seçip delete tuşuna basmanız yeterli oluyor.
- Filezilla ile dosya izinleri ayarlama
FileZilla ile dosya izinleri ayarlamak için dosyaya sağ tıklayıp dosya izinleri.. tıklamanız yeterlidir. Dosya izinlerini sayısal değerler olarak da ayarlamanız mümkündür.
Buradan yapacağınız işlemlere genel olarak CHMOD olarak adlandırılacaktır. Eğer bir sorunla karşılaştınız ve araştırdığınızda chmod 644 yap gibi bir tabirle karşılaşırsanız anlayın ki dosya izinlerinden sayısal değeri 644 yapmalısınız.
FileZilla Hataları
- Hata: Sunucuyla Bağlantı Kurulamıyor
Name Server yönlendirme işlemi tamamlanmadan ftp.siteismi.com sunucusuyla giriş yapamazsınız. ns yönlendirme işlemi 2 ile 24 saat sürebilmektedir. Bu zaman dilimi tamamlandıktan sonra hala giriş sorunu yaşıyorsanız hosting firmanıza danışmalısınız. Filezilla en son sürümü kullanmanızda fayda var.
- Dosya Aktarımı Yaparken Bağlantı Kesilmesi
Dosya aktarımı yaparken bağlantısınız kesildi, dosya aktarımı yaparken elektrikler kesildi gibi sorun yaşadıysanız sakin olun. Filezilla kaldığı yerden devam edecektir. Oldu ki filezilla hatayı düzeltemedi. Tekrar aynı dosya aktarımı yapma işlemine başlayın hedef dosya zaten var hatası ile karşılaşırsanız atla diyerek dosyalarınız karışmadan sorunu çözebilirsiniz.
- Filezilla Hedef Dosya Zaten Var Hatası
Sunucunuzdan düzenlemek amacıyla bir dosyayı bilgisayarınıza indirdiniz. Düzenlediniz ve yine sunucunuza yüklemek istediniz. Düzenlenmemiş dosya hala sunucunuzda bulunduğu amacıyla bu Hatayı verecektir. “Üzerine yazılsın” kutucuğunu işaretleyip “Tamam”a basıp devam edebilirsiniz. Böylece dosyanız yenisiyle güncellenecektir.
WordPress kurulum dosyalarını yüklerken de sık sık bu Hatayı verebiliyor. Sebebi ise ara sıra ftp sunucuyla bağlantınızın kopması. Bu halde uygulama ftp ile yine bağlandığında transfer prosedürünü bir önceki dosya ile başlatması. Ancak “Üzerine yazılsın.” deyip devam etmek de bir sorun çıkarmıyor.
FileZilla Altarnatif Programlar
-CoreFTP ( cPanel kullanıcıları aşinadır eminim. FTP ve SFTP yapılandırma dosyalarını cPanel üzerinden indirip şifre girerek sunucularına bağlanabilirler.)
-FireFtp (Tarayıcı Tabanlıdır İndirme Gekektirmez Mozilla Eklentisi Var) Normal Bir Programdan Aşağı Kalır Bir Yanı Yok
-CuteFtp (Tarz Olarak Filezillaya Benziyor)
-CyberDuck (Yayın Hayatına Mac Platformunda Başlamış Olup Daha Sonra Windows İçinde Sürümler Çıkarmıştır)
Sizler için ftp nedir, filezilla nedir, filezilla nasıl kullanılır ve filezilla alternatif programlar için detaylı bir yazı hazırlamaya çalıştım.
Bir önceki yazımız olan Opencart Modül Nasıl Yüklenir? başlıklı makalemizde opencart modül kurulumu, opencart modül yükleme ve opencart nasıl modül kurulur hakkında bilgiler verilmektedir.